Türkiye Merkez Bankası (TCMB) 2023: Rekor Zarar ve Tartışmalı Politikalar

Giriş

2023 yılı, Türkiye Merkez Bankası (TCMB) için oldukça zorlu bir yıl oldu. Kur korumalı mevduat (KKM) sisteminin yarattığı yük ve yanlış faiz politikaları sonucunda TCMB, rekor seviyede bir zarar açıkladı. Bu durum, ekonomi yönetimi ve TCMB’nin izlediği politikalar hakkında geniş çaplı tartışmalara yol açtı.

Rekor Zarar ve Nedenleri

TCMB, 2023 yılını 818,2 milyar TL’lik rekor bir zarar ile kapattı. Bu zarar, TCMB tarihinin en yüksek zararıdır. Zararın ana nedeni, 2021 yılında başlatılan ve döviz kurunu sabitlemeyi amaçlayan KKM sistemidir. KKM sistemi, döviz kurundaki dalgalanmalardan korunmak isteyen vatandaşlara yüksek faiz vaadiyle cazip hale getirildi. Ancak bu durum, döviz talebini artırarak TCMB’ye büyük bir yük bindirdi.

TCMB’nin izlediği faiz politikası da zararın diğer bir önemli nedenidir. TCMB, enflasyonun çok üzerinde seyreden faiz artırımlarına geç gecikmeyle başladı. Bu durum, döviz kurunu daha da yukarı çekerek KKM sisteminin maliyetini artırdı.

Rezervlerde Erime ve Altın Varlıkları

TCMB’nin rekor zararı, sadece bilançosunu değil, rezervlerini de olumsuz etkiledi. TCMB, 2023 yılında rezervlerini satarak KKM sisteminin maliyetini karşılamak zorunda kaldı. Bu durum, TCMB’nin uluslararası rezervlerinin azalmasına neden oldu.

TCMB’nin altın varlıkları ise 2023 yılında 726,4 tona yükseldi. Bu altınların büyük kısmı (%74,8) TCMB kasalarında ve İngiltere Merkez Bankası’nda (BOE) saklanmaktadır.

Tartışmalar ve Eleştiriler

TCMB’nin 2023 yılındaki rekor zararı ve rezervlerindeki erime, ekonomi yönetimi ve TCMB’nin izlediği politikalar hakkında geniş çaplı tartışmalara yol açtı. Birçok ekonomist, TCMB’nin KKM sistemini uygulamadaki gecikme ve yanlış faiz politikası nedeniyle büyük bir hata yaptığını savunuyor. Ayrıca TCMB’nin şeffaflık eksikliği ve rezerv yönetimindeki yanlış uygulamalar da eleştiriliyor.

Sonuç

2023 yılı, TCMB için oldukça zorlu bir yıl oldu. Kur korumalı mevduat sistemi ve yanlış faiz politikaları sonucunda TCMB, rekor seviyede bir zarar açıkladı. Bu durum, ekonomi yönetimi ve TCMB’nin izlediği politikalar hakkında geniş çaplı tartışmalara yol açtı. TCMB’nin önümüzdeki dönemde bu hatalardan ders çıkararak daha isabetli politikalar izlemesi gerekiyor.

Notlar

• Bu metin, TCMB’nin resmi verileri ve güvenilir kaynaklardan edinilen bilgiler ışığında hazırlanmıştır.
• Metinde yer alan görüşler, tarafsız ve objektif bir şekilde sunulmuştur.
• Metin, herhangi bir siyasi partiyi veya ideolojiyi desteklemek veya eleştirmek amacıyla yazılmamıştır.